Vorige week zaterdag verkondigde staatssecretaris Raymond Knops in een column in aantal regionale kranten dat Den Haag veel te weinig oog heeft voor de regio’s in ons land. Hij heeft gelijk! Nu ligt de jij-bak richting de staatsecretaris natuurlijk voor de hand: het kabinet waar hijzelf deel van uitmaakt heeft namelijk precies het tegenovergestelde gedaan van wat Knoops bepleit. In Groningen (herstel van schade door gasbevingen) en in Zeeland (marinierskazerne) is werkelijk dramatisch slecht gepresteerd. Maar laten we de handschoen oppakken. Laten we eens zien hoe we de regio daadwerkelijk kunnen versterken. Dan mogen we vast rekening op Knops en zijn CDA als bondgenoot?
De regio versterken begint met het erkennen en het waarderen van de verschillen tussen de regio’s in ons land. Gelderland heeft een andere historie, een andere economische structuur, een andere geografie én een andere toekomst dan Friesland of Noord-Brabant. Als we daar echt recht aan willen doen, moeten we doorzetten en onze democratie echt van onderop opbouwen. Zeggenschap voor onze inwoners: lokale referenda, de inzet van buurtcomités, energiecorporaties door inwoners en burgerjury’s. Laat de inwoners zelf bepalen wat belangrijk is voor hun eigen leefomgeving. Laat inwoners daarom niet alleen stemmen op een partij, maar ook op thema’s die zij belangrijk vinden. Daarmee geven zij richting aan de agenda van de gemeenteraad. Geef burgers sowieso veel meer invloed op wat er in hun gemeente gebeurt. En geef gemeenten de ruimte om hun taken goed uit te voeren. Volgens de VNG komen gemeenten alleen al voor de uitvoering van hun zorgtaken op het vlak van ouderen- en jeugdzorg 2 tot 3 miljard tekort. Daar komen de gevolgen van Corona nog bij. Geef de gemeenten dan direct ook de ruimte om zelf te beslissen hoe zij hun burgemeester willen aanstellen: rechtstreeks kiezen door de bevolking, of kiezen door de gemeenteraad? Gemeenten: het is aan u! En nog wat: als regio’s verschillen van elkaar, geef die regio’s dan de mogelijkheid om zelf te beslissen hoe zij het beste hun taken uitvoeren. Want een taak die in de provincie Gelderland bij de grote centrumgemeenten zijn belegd, kan in andere delen van het land, bijvoorbeeld in het noorden, misschien beter ondergebracht worden bij de provincie.
We gaan nog even door: kies in de gemeenten zoveel mogelijk voor lokale partijen. Die zijn goed geworteld in buurten en wijken en zijn niet afhankelijk van landelijke richtlijnen of een overkoepelende ideologie. Geef aan die lokale partijen nu eindelijk ook dezelfde financiële steun als de landelijke partijen krijgen! Het is toch van de zotte dat dit nog steeds niet gebeurt, terwijl 33% van onze inwoners op een lokale partij stemt? Zorg ook dat lokale partijen (en gemeenten) invloed hebben op de agenda van Provinciale Staten, en geef vervolgens de provincie weer invloed op de agenda van het Rijk. Op die manier worden de belangrijke thema’s van onderop opgetild en aangereikt. En, Rijksoverheid: laat gemeenten en provincies alsjeblieft zelf doen wat zijzelf ook heel goed kúnnen doen! Bemoei je als Rijk niet overal mee. Vólg de agenda van de regio, in plaats van dat je deze bepaalt.
Laat de regio zijn eigen stem laten horen in Den Haag. Geef lokale partijen een directe lijn met het parlement. En kies voor regionale vertegenwoordigers in het landelijk parlement.
Richard de Mos en Bert Blase, lijsttrekker en voorzitter Code Oranje
Agenda van Onderop Bert Blase Code Oranje lokaal regio Richard de Mos Tweede Kamer tweede kamerverkiezingen